İddet Süresi (İddet Müddeti) Nedir?
İddet süresi (iddet müddeti), nesebin karışmasını önlemek amacıyla konulmuş bir düzenleme olup, eski dönemlerden itibaren hukuk sistemlerinde yer alan bu düzenleme, boşanan kadının yeni bir evlilik yapmadan önce doğacak çocuğun soy bağını belirlemek için bekleme zorunluluğunu ifade eder. Bu süre içerisinde kadının hamile olup olmadığı netleşir ve doğacak çocuğun baba hanesinde kayıt altına alınması sağlanır.
Türk Medeni Kanunu’nun 132. maddesine göre, evliliği sona eren kadın, evliliğin sona ermesinden itibaren üç yüz (300) gün geçmedikçe yeniden evlenemez. Boşanan kadının iddet süresi boşanma kararının kesinleştiği tarih itibarıyla başlar. Bu süre, boşanan kadının hamile olmadığının anlaşılması veya evliliği sona eren eşlerin yeniden birbirleriyle evlenmek istemeleri durumunda mahkeme kararıyla kaldırılabilir. İddet süresinin kaldırma davası alt kısımda açıklanmıştır.
İddet Süresi Hangi Durumlarda Uygulanmaz?
İddet müddeti şu durumlarda uygulanmaz:
- Kadının hamile olmadığının tespiti: Kadın, mahkemeye başvurarak hamile olmadığını ispatlarsa iddet süresi kaldırılabilir. Açılması gereken dava alt kısımda belirtilmiştir.
- Doğum Yapılması: Eğer kadın boşandıktan sonra doğum yaparsa, iddet süresi kendiliğinden sona erer.
- Kadının eşiyle tekrar evlenmesi: Boşanan eşler, tekrar evlenmek isterse iddet süresi beklenmeden mahkemenin vereceği iddet müddetinin kaldırılması kararıyla evlilik yapılabilir.
Boşandıktan Sonra Evlenme Süresi Erkek
“Boşandıktan sonra evlenme süresi erkek” sorusunun cevabı şudur: İddet süresi diğer bir ifadeyle evlenme süresi erkek için geçerli olmayıp, sadece kadın için geçerlidir; dolayısıyla, erkek için boşandıktan sonra evlenme süresi yoktur.
İddet Süresini Beklemeden Evlenmek
İddet süresi beklenmeden yukarıdaki istisnalar dışında evlenmek mümkün değildir. Zira, Evlendirme Yönetmeliği’nin 15’nci maddesinin 1-c fıkrası “Kadın için kanuni bekleme süresinin dolmamış olması” hükmüne amir olup, iddet süresinin dolmaması bir evlenme engeli olarak düzenlenmiştir ve evlendirme memuru evlenme başvurusunu reddetmekle yükümlüdür. Bir ihmal neticesinde iddet süresi beklenmeden kadının evlenmesi halinde ise evlilik yine de geçerli olur.
İddet Süresinin Kaldırılması Davası
İddet süresinin kaldırılması davası, boşanan kadınların 300 günlük bekleme süresini beklemeden yeniden evlenebilmek için açtıkları hukuki bir yoldur. Türk Medeni Kanunu’nun 132. maddesi uyarınca, bu dava ile kadınlar hamile olmadıklarını ispatlamak suretiyle mahkemeden iddet süresinin kaldırılmasını talep edebilirler. Kadının hamile olmadığının anlaşılması halinde mahkeme kararıyla iddet süresi kaldırılır.
İddet Süresinin Kaldırılması Şartları:
- Boşanma Kararının Kesinleşmesi: Boşanma kararının kesinleşmesi ile 300 günlük süre başlayacağından, boşanma kararının kesinleşmiş olması gerekir.
- Dava Açılması: Gerekli belgelerle birlikte iddet süresinin kaldırılması davasının açılması gerekir.
- Kadının Hamile Olmadığının Anlaşılması: Mahkeme tarafından tanzim ettirilen rapor neticesinde kadının hamile olmadığının anlaşılması gerekir.
Yetkili ve Görevli Mahkeme: İddet süresinin kaldırılması davası için görevli mahkeme Aile Mahkemesi’dir. İddet süresinin kaldırılması davasında yetkili mahkeme ise kadının yerleşim yerindeki Aile Mahkemesi’dir. Eğer yerleşim yerinde Aile Mahkemesi bulunmuyorsa, bu davaya Aile Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesi bakar.
İddet Süresinin Kaldırılması İçin Gerekli Belgeler: Dava açılırken aşağıdaki belgelerin mahkemeye sunulması gerekmektedir:
- Kesinleşmiş boşanma kararı ve kesinleşme şerhi
- Nüfus kayıt örneği (evlilik kaydının düşüldüğünü gösteren)
- Dava dilekçesi
- Kimlik fotokopisi
İddet Müddetinin Kaldırılması Davasında Önemli Hususlar
- Dava açıldıktan sonra, mahkeme tarafından kadının hamile olup olmadığına ilişkin olarak Hastaneden rapor aldırılır ve bu rapor neticesinde kadının hamile olmadığı anlaşılırsa, davanın kabulüne karar verilerek, iddet süresi kaldırılır. Ancak, kadının hamile olduğun anlaşılması ya da hamileliğin kuşkulu olmasında durumunda, dava reddedilir.
- Mahkemenin iş yoğunluğuna bağlı olarak değişmekle birlikte, iddet süresi kaldırma davaları genellikle çok kısa sürede (ortalama 1 ay içerisinde) sonuçlanır.
- Bu davada avukat tutma zorunluluğu bulunmamakla birlikte, hukuki sürecin sağlıklı ilerlemesi ve hak kaybına uğranılmaması için avukat desteği önerilir.
- Bekleme süresinin kaldırılması davası kural olarak hasımsızdır.
- Mahkemece verilecek karar tespit niteliğindedir, hakim takdir hakkı yoktur.
Sık Sorulan Sorular
✅ Eski eş ile tekrar evlenmek iddet müddeti? Eski eş ile tekrar evlenme durumunda, iddet süresinin kaldırılması davası açılarak, iddet müddetinin kaldırılması talep edilir ve mahkeme kararıyla iddet süresi dolmadan eski eş ile evlenilebilir.
✅ Anlaşmalı boşanmada iddet süresi? Gerek çekişmeli, gerekse anlaşmalı boşanmada iddet süresi 300 gündür.
